Wat als de natuur rechten heeft, net als u en ik of een bedrijf? Dan…
- wordt de natuur erkend in haar eigen unieke waarde;
- wordt de natuur niet gezien als geen gebruiksvoorwerp, maar een gelijkwaardige entiteit;
- wordt het belang van de natuur volwaardig meegenomen in besluitvorming;
- vindt er natuurinclusieve besluitvorming plaats en loopt de natuur veel minder schade op;
- kan de natuur voor zichzelf opkomen in de rechtszaal;
- wordt de natuur beter beschermd en behouden voor onze toekomstige generaties.
Dit is waarom wij werken aan rechten voor de natuur!
Mens & natuur in balans
Natuur wordt nog vaak gezien als eigendom. De eigenaar beslist wat er mee gebeurt en de belangen van de natuur zelf worden vaak onvoldoende meegenomen in beslissingen die haar welzijn aangaan. Natuur delft daardoor vaak het onderspit tegenover bijvoorbeeld economische belangen.
Rechten voor de natuur is onderdeel van de zienswijze dat mens en natuur gelijkwaardig aan elkaar en in balans met elkaar zijn. Dit is ook in veel inheemse culturen terug te vinden. Als mens leven we samen met de natuur; wij zijn er niet de baas over. Natuur heeft, net als mensen, het recht op leven, herstellen, regenereren. Rechten voor de natuur pleit voor de erkenning van die rechten. Door eigen rechten te hebben worden de belangen van de natuur directer meegenomen in besluitvorming die de natuur aangaat en treedt er minder schade aan de natuur op. Natuurinclusievere besluitvorming dus. En in het uiterste geval kan de natuur zichzelf vertegenwoordigen in de rechtbank.
Wereldwijde pioniers
Rechten voor de natuur toepassen kan door een natuurgebied als zelfstandig rechtspersoon met eigen rechten te erkennen, waarbij menselijke voogden haar belangen vertegenwoordigen. In onder andere Nieuw Zeeland, Canada, Ecuador en Colombia zijn er natuurgebieden erkend als zelfstandig rechtspersoon. In Nieuw Zeeland worden bijvoorbeeld rechten van de Whanganui rivier vertegenwoordigd door een orgaan waarin zowel afgevaardigden van de Maori’s als de overheid zitting hebben.
In Nederland lopen er initiatieven om de Noordzee, de Waddenzee, de Maas en Amelisweerd eigen rechten toe te kennen.
Maar niet alleen overheden, ook bedrijven, ngo’s en andere organisaties kunnen rechten van de natuur toepassen in hun beheer en beleid.
Meer weten?
Bent u benieuwd naar ontwikkelingen op het gebied van rechten voor de natuur of wilt u er zelf mee aan de slag? Wij denken graag met u mee over het toepassen van de principes van rechten voor de natuur in eigen beleid. Ook helpen we bij het officieel erkennen van rechten voor de natuur door lokale overheden en andere grondeigenaren.
Daarnaast zijn we actief op het gebied van lobby en advies en geven we workshops en lezingen aan iedereen die kennis wil maken met het concept van rechten voor de natuur.
Klik hier om te lezen wat wij voor u kunnen betekenen.
Verdiepende bronnen
Meer lezen over rechten voor de natuur? Wij bevelen de volgende bronnen graag aan.
- Boek ‘Should Trees have Standing?‘ van Christopher D. Stone.
- Boek ‘The Rights of Nature‘ van David R. Boyd.
- Boek ‘Rechtsgelijkheid voor de natuur’ van Erik Kaptein.
- Opiniestuk ‘Het is hoog tijd voor een Waddenzee-natuurschap‘ van Tineke Lambooy en Jan van de Venis, 3 november 2020 in het Friesch Dagblad.
- Documentaire ‘The Rights of Nature – a Global Movement’ van Issac Goeckeritz.
- Website Global Alliance for the Rights of Nature (GARN).
- Website United Nations Harmony with Nature programme.